VIII. Snæfellsnesprófastsdæmi.

1 Kirkja var fyrrum á Rauðamel syðra, af tekin með hirðstjórabréfi 27/9. 1563. Bænhús voru á Snorrastöðum, Ytri-Görðum, Stóra-Hrauni, Jörfa og Oddastöðum, en eru löngu lögð niður. Ytra-Rauðamelskirkja var lögð til Kolbeinsstaða 1570, er Haffjarðareyjarprestakall var lagt niður. Kolbeinsstaðaprestakall var lagt niður 1645, og var þá Kolbeinsstaðasókn lögð til Hítarnesþinga (VII, 7.), en Rauðamelssókn ytra til Miklaholts (2.).

2 Í Haffjarðarey var kirkja og prestsetur frá fomu fari, en var af tekin 1563, og prestakallið niður lagt. Var þá lítil kirkja byggð í Hrossholti, og bæirnir í Eyjahreppi fyrir sunnan Núpa lagðir til sóknar að Kolbeinsstöðum, en hinir að Miklaholti. Þetta stóð þó skamma stund, því að kirkja var byggð upp á Ytra-Rauðamel 1570, og til hennar lögð hin forna Haffjarðareyjarsókn, að Höfða fráteknum; lá síðan Rauðamelssókn til Kolbeinsstaða, unz það prestakall var lagt niður (1645), en síðan til Miklaholts. Svo er að sjá, að áður hafi verið kirkja á Rauðamel syðra, en verið af tekin með hirðstjórabréfi 27/9. 1563 (D.I. XIV, 153). Fimm bænhús lágu áður til Haffjarðareyjar, og er talið, að þrjú þeirra hafi verið í Hrossholti, á Rauðkollsstöðum og í Borgarholti.

3 Kirkja var fyrrum á Hofsstöðum, og síðar bænhús, er var af tekið með kgbr. 8/3. 1820. Bænhús voru og á Eiðhúsum og í Dal, og þrjú önnur, en eru löngu af tekin. Með l. 27/2. 1880 eru Kolbeinsstaða- og Krossholtssóknir lagðar undir Miklaholt, en Krossholtskirkja er lögð niður með lhbr. 13/2. 1882 og sóknin lögð til Kolbeinsstaða. Með l. 16/11. 1907 er Miklaholtsprestakall lagt niður, og eru þá Miklaholts- og Rauðamelssóknir lagðar til Staðarstaðar (3.), en Kolbeinsstaðasókn til Staðarhrauns (VII, 5.), en sú breyting komst ekki í framkvæmd, og prestakallið var endurreist óbreytt með l. 26/10. 1917. 1934 var Miklaholtskirkja flutt að Fáskrúðarbakka, en kapella reist að Miklaholti 1946.