Gottskálk biskup grimmi var hinn mesti galdramaður á sinni tíð; tók hann upp aftur svartagaldur, er ekki hafði tíðkast síðan í heiðni, og skrásetti galdrabók þá, er kallaðist Rauðskinna. Var hún skrifuð með gullnu letri og að öllu hin skrautlegasta; rituð var hún með rúnastöfum eins og allur galdur. Þessarar bókar unni biskup ekki neinum eftir sinn dag og lét þess vegna grafa hana með sér, og engum kenndi hann alla kunnáttu sína. Þess vegna var hann öllum svo skæður í málum, að hann gat glapið minni og huga manna og komið þeim til að gjöra það, er hann gat gefið þeim sakir á.
Í fyrstu keypti hann njósnarmenn til að komast eftir, hvort menn ætu kjöt á langaföstu; en svo fór að lokum, að enginn vildi verða til þess að halda njósnir fyrir hann. Einn dugði þó best, enda hafði biskup kennt honum kukl og þar á meðal að bregða yfir sig hulinshjálmi; en þó kenndi hann honum ekki meira en svo, að hann hefði í öllum höndum við hann. Einu sinni á langaföstu kom njósnarmaður þessi að bæ bónda nokkurs og lagðist á baðstofugluggann; var dimmt mjög úti, svo njósnarmaður gáði þess ekki eða þótti þess ekki þurfa að bregða yfir sig hulinshjálmi. En bóndi sá meira fram fyrir nefið á sér en nokkur vissi; sá hann, þegar njósnarmaður kom og lagðist á gluggann; spurði hann þá konu sína, hvar sauðarsíðan væna væri, sem þau hefðu leift á sprengikvöld. Konan varð hrædd og spurði, hvort hann vissi ekki hvað við lægi; en hann sagðist ekki hirða um það og skipaði henni að sækja síðuna. Þorði þá konan ekki annað en gjöra það. Tók þá bóndi við síðunni og mælti: „Þetta er góður og feitur biti;“ tók síðan upp og oddmjóan hníf og rak í gegn um síðuna. Ljósið logaði dauft, en njósnarmaður grúfði sig niður að glugganum til að sjá allt sem glöggvast. Bóndi fór tómlega að öllu; bar hann síðuna hátt og virti hana fyrir sér á alla vegu, en hinn sá ekki hnífinn. En þegar minnst vonum varði, snýr bóndi sér að glugganum og lagði hnífnum, er stóð í síðunni, gegnum skjáinn og í auga komumanns, svo á kafi stóð, og mælti: „Berðu þenna bita þeim, er sendi þig.“ Njósnarmaðurinn rak upp hljóð og féll ofan. Hafði bóndi af honum sannar sögur, og dó hann síðan við mikil harmkvæli. Bóndi tjáði mál sitt fyrir Jóni lögmanni Sigmundssyni. Komu þeir að biskupi varbúnum, áður en hann hafði frétt afdrif sendisveins síns, og þó hann þrætti þess, að hann væri valdur að þessu, sá hann þó ekki annað ráðlegra en að gjalda bónda mikið fé, en Jón lögmaður lét dæma þá alla réttlausa, er lægju á gluggum.
Frá þeim tíma gat biskup ekki neytt sín öðruvísi til að hafa fé af bændum en að hræða þá til útláta, þegar hann sá það af fjölkynngi sinni, að þeir hefðu verið slakir á föstuhaldinu, og drepa fyrir þeim fénað með göldrum, ef þeir létu ekki allt liggja í hans skauti. Aldrei ýfðist biskup þó við bónda þann, er drap njósnarmann hans, því hann vissi, að þar kom hann ekki að tómum kofunum, en Jón lögmann ofsótti hann, frá því hann studdi mál bónda, því að hann kunni ekkert fyrir sér, og hætti ekki, fyrr en hann hafði gjört hann fjárlausan. Gramdi Jón sig þá í hel, en stefndi biskupi á dánardegi fyrir guðs dóm; en við því gat biskup ekki séð, þó fjölkunnugur væri, því þá tók annar sterkari í taumana.
© Tim Stridmann