Hamra skal járn meðan heitt er. Куй железо, пока горячо.
Eins dauði er annars brauð. Что полезно одному, то вредно другому.
Mistök eru mistök, hversu nærri sem þau eru markinu. «Чуть-чуть» не считается.
Sjaldan er ein báran stök. Беда никогда не приходит одна.
Gleymt er þá gleypt er. С глаз долой — из сердца вон.
Engin rós utan þyrna. Нет роз без колючек.
Viljinn dregur hálft hlass. Где хотенье, там и уменье.
Oft veltir lítil þúfa þungu hlassi. Невелика болячка, а на тот свет гонит.
Vaninn gefur listina. Повторение — мать учения.
Líkur sækir líkan heim. Рыбак рыбака видит издалека.
Sjaldan grær um oft hrærðan stein. Под лежачий камень вода не течет.
Verkin tala. Не по словам судят, a по делам.
Flas er ekki til fagnaðar. Тише едешь, дальше будешь.
Fátt er svo með öllu illt, að ekki boði nokkuð gott. Плох тот ветер, который никому не приносит добра.
Betur sjá augu en auga. Одна голова хорошо, а две лучше.
Sá er vinur, sem í raun reynist. Друг познается в беде.
Öllu böli fylgir jafnan einhver bót. Нет худа без добра.
Ekki er sopið kálið þótt í ausuna sé komið. Не говори «гоп», пока не перепрыгнешь.
Eins og maðurinn sáir, svo skal hann og uppskera. Что посеешь, то и пожнешь.
Enginn verður óbarinn biskup. Пожалеешь розгу, испортишь ребенка.
Oft er í lygnu vatni langt til botns. В тихом омуте черти водятся.
Allt er gott sem endar vel. Все хорошо, что хорошо кончается.
Náttúran er náminu ríkari. Горбатого могила исправит.
Margt smátt gerir eitt stórt. С мира по нитке — голому рубашка.
Verkið lofar meistarann. По работе и мастера видно.
Ekki er allt gull, sem glóir. Не все то золото, что блестит.
Neyðin kennir naktri konu að spinna. Голь на выдумки хитра.
Dramb er falli næst. Гордыня до добра не доводит.
Sultur gerir sætan mat. Голод — лучший повар.
Grípa gæsina meðan hún gefst. Коси коса, пока роса.
Hóf er best í hverjum hlut. От добра добра не ищут.
Skamt er öfganna á milli. Противоположности сходятся.
Öl er innri maður. Истина в вине.
Það sem einum er gott er öðrum gott. Что хорошо для одного, то хорошо и для других.
Góðan dag. Добрый день; доброе утро.
Góðan daginn. Добрый день; доброе утро.
Gott kvöld. Добрый вечер.
Komdu sæll. Здравствуй.
Komið þér sælir. Здравствуйте.
Vertu sæll. До свидания.
Verið þér sælir. До свидания.
Þakk' (yður) fyrir. Спасибо (Вам).
Þökk. Спасибо.
Nei, þökk fyrir1. Нет, спасибо.
Ég vildi gjarna… Я бы хотел…
Viljið þér gera svo vel og (bíða). Будьте добры, пожалуйста, (подождите).
Getið þér gert svo vel og sagt mér… Будьте добры, скажите пожалуйста…
Gerið svo vel og (látið mig fá)… Будьте добры, (дайте мне)…
Því miður ekki. Я сожалею.
Það var leiðinlegt. Жаль.
Ég verð að fara að fara. Мне нужно идти.
Ég verð að flýta mér. Мне нужно спешить.
Hve langt er héðan til… ? Как далеко отсюда до… ?
Við skulum (líta á…). Давайте (взглянем на…).
Fyrir mitt leyti. С моей стороны.
Ef ég man rétt. Если память мне не изменяет.
Í stuttu máli. В двух словах.
Í fáum orðum sagt. Короче говоря.
Gerið þér svo vel. Конечно; пожалуйста.
Ég er að hugsa um að (fara í langferð upp í sveit). Я подумываю о (путешествии в сельскую местность).
Viljið þér ekki gera svo vel að… Не будете ли Вы так добры…
Hugsaðu um það, sem þér kemur við. Занимайтесь своим делом.
Bíddu augnablik. Минутку.
…(eða) þar um bil. (или) около того.
Mér datt það líka í hug. Мне тоже это пришло в голову.
Hamingjan góða. О Господи.
Guð minn góður. Боже мой.
Það gerir ekkert til. Это несущественно.
Hvað gengur að? В чем дело?
Það er ekkert. О, неважно.
Minnstu ekki á það. Не стоит упоминания.
Mig hálflangar að fara. Я наполовину решил идти.
Í mínum augum. На мой взгляд.
Að mínu áliti. По-моему.
Það er auðskilið. Само собой разумеется.
Vera í kröggum. Быть в трудном положении.
Eftir á að hyggja. Задним числом.
Það getur ekki komið til greina. Это вне сомнения.
Þegar til lengdar lætur. В конце концов.
Fyrirvaralaust. Без поготовки; внезапно.
Í veði. Í húfi. Поставленный на карту.
Frá upphafi til enda. От начала до конца.
Allt í lagi. Все в порядке.
Með réttu. По справедливости.
Ef nauðsyn krefur. При необходимости.
Að undanteknu. За исключением.
Fyrsta flokks. Первый класс.
Ef svo er. Ef svo færi. В этом случае.
Að minnsta kosti. В любом случае.
Hvað sem öðru líður. В любом случае.
Og svo framvegis. И так далее.
Eins og sagt er. Как говорится.
Það er augljóst, að… Кажется разумным, что…
Í raun og veru. В действительности.
Af ásettu ráði. Нарочно.
Að öllum líkindum. По всей вероятности.
Út í bláinn. Наугад.
Hvað sem tautar. Будь что будет.
Mér stendur alveg á sama. Мне совершенно все равно.
Þetta er augljóst. Это говорит само за себя.
Ef satt skal segja. Если говорить начистоту.
Ekkert, sem tali tekur. Не о чем говорить.
Í fyrsta lagi. Во-первых.
Hugsaðu þér bara. Только представь себе.
Hverju skiptir það? Что это меняет?
Það skiptir engu. Это ничего не меняет.
Á hinn bóginn. С другой стороны.
Satt að segja. По правде говоря.
Sannleikurinn er sá… Правда состоит в том, что…
Þykja vænt um… Любить (делать что-либо).
Hafa mætur á… Любить (делать что-либо).
Þykja gott… Любить (делать что-либо).
Steinsnar. Небольшое расстояние.
Mig svimar. У меня кружится голова.
Allt hringsnýst fyrir mér. Все кружится у меня перед глазами.
Skipta um skoðun. Изменить мнение.
Breyta áformi sínu. Передумать.
Að ég ekki minnist á, að… Не говоря уже о…
Í mesta lagi. Самое большее.
Mestann tímann. Большую часть времени.
Ég var ekki fæddur í gær. Я не вчера родился.
Ég er eldri en tvævetur. Я не вчера родился.
Það lítur út fyrir rigningu. Все идет к дождю.
Hann er alltaf að núa mér því um nasir, að ég… Он постоянно твердит, что я…
Eins og ekkert væri um að vera. Как будто бы ничего не случилось.
Það er skrambi kalt. Чертовски холодно.
Ég er því ekki mótfallinn að… У меня нет возражений против…
Mér dettur í hug, að… Мне думается, что…
Ég átti ekki annars úrkosta en að… У меня нет иного выбора, кроме как…
Skál! Ваше здоровье!
Auðvitað. Vitanlega. Конечно.
Í klípu. Í vandræðum. В беде. В затруднении.
Lof mér að sjá. Дай мне взглянуть.
Sjáum nú til, hvað var ég að segja? Теперь видишь, что я говорил?
Sjáðu það þá sjálfur. Смотри сам.
Ég hef ekki séð þig í óratíma. Я не видел тебя целую вечность.
Ég skil. Понятно.
Ég hef ekki efni á því. У меня нет на это средств.
Nú á dögum. В наши дни.
Ekki á morgun heldur hinn. Послезавтра.
Viltu ekki koma með? Не хочешь ли тоже пойти?
Á leiðinni. По дороге.
Eftir því sem ég lít á. С моей точки зрения.
Fara til fjandans. Идти к дьяволу.
Fara í hundana. Идти к чертям.
Leggja saman tvo og tvo. Сообразить что к чему.
Í eitt skipti fyrir öll. Раз и навсегда.
Hver fjandinn. Какого дьявола.
Skrattinn hafi þig. Черт тебя возьми.
Fylgjast með tímanum. Идти в ногу со временем.
Hafa margt í takinu. Быть занятым в большом количестве дел.
Kaupa köttinn í sekknum. Купить кота в мешке.
Löturhægt. Как черепаха.
Halda loforð sitt. Держать слово.
Hlaupa af sér hornin. Остепениться.
Vera farinn ap stirðna. Отвыкнуть.
Fá mætur á… Иметь склонность к…
Hafa gát á… Наблюдать за…
Þola bæði súrt og sætt. Пройти огонь, воду и медные трубы.
Gera úlfalda úr mýflugu. Делать из мухи слона.
Kunna til fullnustu. Знать как свои пять пальцев.
Hafa ekki nema til hnífs og skeiðar. Перебиваться с хлеба на воду.
Læra (kunna) utanbókar. Учить (знать) наизусть.
Herða upp hugann. Собраться с духом.
Verða hnugginn. Падать духом.
Hafa hjartað á réttum stað. Иметь добрые намерения.
Sneiða hjá… Избегать…
Gera gys að e-m. Морочить голову кому-либо.
Jafna sig. Взять себя в руки.
Vera ástfanginn af… Быть влюбленным в…
Verða ástfanginn af… Влюбиться в…
Ást við fyrstu sýn. Любовь с первого взгляда.
Drekka eins og svampur. Пить не просыхая.
Hafa öðrum og mikilsverðari störfum að sinna. Иметь другие, более важные, дела.
Sleppa nauðulega. Быть на волоске.
Segja eins og manni býr í brjósti. Высказать свою точку зрения.
Líta fljótlega á… Взглянуть мельком на…
Kyrkja (kæfa) í fædingunni. Подавить в зародыше.
Koma auga á… Заметить (кого-либо).
Missa sjónar á… Упустить из виду (кого-либо).
Gefa ró reiði sinni. Спустить пар; разрядиться.
Vera með hártoganir. Вдаваться в тонкости.
Nefna hlutinn sínu rétta nafni. Называть вещи своими именами.
Fara á túr. Кутить.
Vera á einu máli. Быть того же мнения.
Vera á báðum áttum um… Колебаться насчет…
Hafa bein í nefinu. Быть себе на уме.
Vera kominn á grafarbakkann. Стоять одной ногой в могиле.
Hitta naglann á höfuðið. Попасть в точку.
Nauðuleg undankoma. Едва спастить.
Ráða með sér. Принять решение.
Taka afleiðingunum af gjörðum sínum. Отвечать за последствия своих действий.
Fara á fætur fyrir allar aldir. Вставать чуть свет.
Vera komið að óvörum. Быть застигнутым врасплох.
Vinna eins og þræll. Работать как раб.
Greiða okurverð. Платить бешеную цену; переплачивать.
Grípa tækifærið. Ловить шанс.
Halda sér við efnið. ержаться темы.
Víkja frá efninu. Уходить от темы.
Taka í sig kjark. Набраться храбрости.
Setja í sig kjark. Набраться храбрости.
Brjóta heilann (um…). Ломать себе голову над…
Vera mjög í tísku. Быть последним криком моды.
Versna stöðugt. Постоянно ухудшаться.
Vera milli steins og sleggju. Быть меж двух огней.
Sigla milli skers og báru. Быть между Сциллой и Харибдой.
Sofa eins og steinn. Спать, как бревно.
Neita að taka sönsum. Не слушать голос разума.
Tala af sér. Проболтаться.
Vera ekki með öllum mjalla. Быть не в своем уме.
Með réttu máli. Быть в здравом уме.
Steindauður. Без признаков жизни.
Blindfullur. Пьяный в стельку.
Fátækur eins og kirkjurotta. Бедный как церковная мышь.
Háll eins og áll. Скользкий как угорь.
Úlfur í sauðargæru. Волк в овечьей шкуре.
Með (móti) straumnum. По (против) течению.
Í húð og hár. До глубины души.
Hann er klaufi í höndunum. У него руки-крюки.
Hann er alveg eins og hann faðir hans. Он совесм как его отец.
Alveg heyrnarlaus. Глухой как пень.
Augliti til auglitis. Лицом к лицу.
Framtakslaus. Малодушный.
Með fullum (sæmilegum) hraða. На полной (хорошей) скорости.
Í beina línu. По прямой линии.
Allur í uppnámi. Весь в смятении.
Frá hvirfli til ilja. С головы до ног.
Yfir holt og hæðir. Не разбирая дороги.
Í góðu skapi. В хорошем настроении.
Í þungu (dörpu) skapi. В плохом настроении.
Pennaglöp. Опечатка.
Mismæli. Обмолвка.
Allt var á tjá og tundri. Все было вверх дном.
Hann er sinn eigin herra. Он сам себе хозяин.
Frá morgni til kvölds. С утра до вечера.
Aldrei fyrr og aldrei síðan. В первый и последний раз.
Af alefli. Изо всех сил.
Ef út í það er farið. Если на то пошло.
Frá ómunatið. С незапамятных времен.
Því meir, því betra. Чем больше, тем лучше.
Langt í burtu. Далеко.
Einu sinni enn. Еще раз.
Við og við. Öðru hverju. Время от времени.
Hvað eftir annað. Снова и снова.
Strax á morgun. С самого утра.
Fyrir skömmu. Недавно.
Fyrir skemstu. Только что.
Innan skamms. Скоро.
Hvað sem það kostar. Любой ценой.
Snarræði. Присутствие духа.
Hvaða höfn sem er í roki. В бурю любая гавань хороша.
Spara eyrinn og eyða krónunni. Экономный в мелочах и расточительный в крупном.
Gjalda líku líkt. Платить той же монетой.
Um allan heim. По всему свету.
Leynileg bending. Завуалированный намек.
Ur öskunni í eldinn. Из огня да в полымя.
Fegurðarsvefn. Первые часы сна; сон днем.
Dapur í bragði. Имеющий недовольный вид.
Hann er ekki mikill fyrir mann að sjá. В нем не на что посмотреть.
Engan veginn. Никоим образом.
Hins vegar. С другой стороны.
Kæri vinur. Heiðraði herra. Дорогой друг. Уважаемый господин.
Kærar kveðjur. С наилучшими пожеланиями.
Yðar einlægur. Искренне Ваш.
Virðingarfyllst. С уважением.
…biður að heilsa þér. …просит передать Вам привет.
Berðu… kveðju mína. Передайте… мои наилучшие пожелания.
Með alúðarkveðju. С наилучшими пожеланиями.
В короткая подборка идиоматических выражений в фразах, иллюстрирующих их употребление.
(1) Ég er nú búinn að byggja hús; það var dýrt að koma því upp, og nú skulda ég mikið og er í kröggum. Вот я закончил строить дом; его постройка была дорогой, и теперь я весь в долгах и в финансовом затруднении.
(2) Þú skrifaðir mér bréf í janúar, ef ég man rétt. Ты написал мне письмо в январе, если я не ошибаюсь.
(3) Þykir þér ekki leiðinlegt að leiðrétta stíla, þegar til lengdar lætur? Тебе не надоело исправлять упражнения, в конце концов?
(4) Hann sló manninn fyrirvaralasut. Maðurinn fór frá konunni fyrirvaralaust. Он внезапно ударил человека. Мужчина ушел от жены без предупреждения.
(5) Þú átt að minnsta kosti tvö bréf hjá mér, svo að ég verð að fara að skrifa þér. Я должен тебе по меньшей мере два письма, так что я должен написать тебе.
(6) Þar er hægt að vera í margs konar klípu. Til dæmis, ég týndi lyklunum að íbúðinni og kemst ekki inn; ég er í mikilli klípu. Kakan brann í ofninum og gestirnir eru komnir; konan er í voðalegri klípu. Можно испытывать разные виды трудностей. Например, я потерял ключ от квартиры и не могу войти; я в большом затруднении. Пирог сгорел в духовке, а гости (уже) пришли; женщина в ужасном затруднении.
(7) Hann lét eins og ekkert væri um að vera, þegar vinur hans kom í heimsókn, þó að þau hjónin væru mjög ósátt. Он притворился, что ничего не произошло, когда его навестил друг, хотя они (с супругой) были в ссоре.
(8) Bíllinn fór löturhægt. Hesturinn gekk löturhægt. Машина ползла как черепаха. Лошадь еле тащилась.
(9) Ég hef miklar mætur á enskri tungu. Мне очень нравится английский язык.
(10) Ég vinn frá morgni til kvölds, og þú líka. Sumir vinna enn lengri tíma. Я работаю с утра до вечера, как и ты. Некоторые люди работают даже дольше.
1 Прим. ред.: предпочтительнее выглядит вариант “Takk fyrir” (то же самое для предыдущего случая).
Перевод: Крю Глазьев